Жаңа латындандырылған әліпбиді құрудың негізгі мәселелері
Аннотация
XIX ғасырдың екінші жартысында қазақ мәтіндерін жазу үшін қолданылған кириллица мен арабша әліпби тұрақталмады және қоғам тарапынан қабылданбады. Әрбір автор өз мәтінін осы алфавиттердің бірімен жазу кезінде жазу жүйесіне қандай да бір өзгерістер енгізе алатын еді. Қазақ жазу жүйесі саласындағы тамаша туынды А. Байтұрсынұлына тиесілі. Ұлы ойшыл араб әліпбиін реформалаған, оның қазақ мәтіндерін жазу үшін ұсынған жаңа әліпбиі қазақ тілінің фонетикалық жүйесіне толық сәйкес келді. Мақалада жаңа латынграфикалы әліпбиді жасау кезінде шешуді талап ететін негізгі мәселелер сипатталады.
Әдебиет тізімі
1. Назарбаев Н. Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру / Н. Назарбаев // Егемен Қазақстан. – 2017. № 70 (29051). – С. 1-2.
2. Поливанов Е. Д. Статьи по общему языкознанию / Е. Д. Поливанов, [ред. кол. А. А. Реформатский [и др.]]. – М.: Наука, 1968. – 10 с.
3. Дайканов К. (ред.) Ахмет Байтурсыновдын казакча алифбеси / Под ред. К. Дайканова. – Бишкек: Периодика, 1991. – 22 с.
4. Архангельский Г. В. Грамматика казакского языка / Г. В. Архангельский [под ред. К. Кеменгерова]. – Ташкент: Казакское государственное изд-во, 1927. – 16 б.
5. Kutalmış M. «Tarihte ve Günümüzde Kazakistan’ın Alfabe Meselesi», Bilig, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 31 (2004): 1-21 р.
6. Поливанов Е. Д. Новая казак-киргизская (Байтурсыновская) орфография. Спорные вопросы киргизской графики и орфографии / Е. Д. Поливанов // Бюллетень Среднеазиатского государственного университета. – Ташкент, 1924. – Вып. 7. – С. 35-43.
7. BaitursьnulьA. Alьв-вьijaŋaqural (3-вasьlьvь) / А. Baitursьnulь. – Qzьl-Orda: Qazizdat, 1928. – 15 б.
8. Джунисбеков А. Гласные казахского языка (экспериментально-фонетическое исследование) / А. Джунисбеков, [отв. ред. Ж. А. Аралбаев]. – Алма-Ата: Наука, 1972. – 45 с.
9. Жубанов Х. К. К пересмотру казахской орфографии / Х. К. Жубанов // Бюллетень гос. терминологической комиссии при Каз. Наркомпрос. – 1935. –№ 1 (5 мая). – С. II-III. – С. 4.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Куталмыш С.Л. Жаңа латындандырылған әліпбиді құрудың негізгі мәселелері. TILTANYM. 2017;(2):60-63.
For citation:
Kutalmysh S.L. The main issues that need solving when creating the new Latinized alphabet. Tiltanym. 2017;(2):60-63. (In Russ.)
Қараулар: 168
Мақаланы эл. пошта арқылы жіберу 