Жазу мен әліпби мәселесі бір-бірімен тығыз байланысты болатындық-тан, ең алдымен, әр тілдің дыбыс қорын анықтап, содан кейін әр дыбысты әріптермен таңбалау қажет болады. Жазбаша тілді ауызша тілдің графикалық бейнесі деуге болады.
   Мақалада қазақ әліпбиінің кирилден латын әліпбиіне көшу қажеттілігі және көшу барысында кездесетін қиындықтар, сондай-ақ латын графикасына көшу жолдары туралы айтылады. Қазақ әліпбиі графемаларының кездесу жиілігіне және олардың мәтінде қамтылу пайызына қазақ тіліндегі үш мәтіннің мысалында статистикалық талдау жүргізіледі. Қазақ әліпбиінің кирилден латын графикасына көшуі кезінде статистикалық деректер ескерілуі тиіс.

   Қазақстан қоғамы латын графикасына көшуге дайын. Қазақ тілінің латын графикасына көшуін білім мен ғылым дамуының бір бөлшегі ретінде қабылдауға болады. Мақала қазақ тілінің латын графикасына көшу мәселесіне арналған. Еуропалық және түркі тілдерінің латын әліпбиіне көшу тәжірибесі талданады. Латын графикасына көшудегі әліпби жобаларының (лингвистикалық және интернет-жоба) екі түрінің артықшылықтары мен кемшіліктері анықталды.

   Мақала ономастикалық атауларды латын жазуы негізінде транслтерациялау мәселесіне арналады. Себебі жақын арада дамушы елдер қатарына қосыламыз десек, өзіміздің ұлттық транслитерациямыз болуы керек. Осыған байланысты халықаралық тәжірибеге сүйеніп, ұлттық ерекшелігімізді сақтай отырып, географиялық атауларды, антропонимдерді барынша түпнұсқаға жақындату қажет. Қазіргі уақытта географиялық атаулар мен антропонимдердің транслитерациясында үлкен айырмашылықтар бар. Осыған байланысты мақалада әртүрлі, нақты емес транслитерацияның мысалдары келтірілген, осы мәселе бойынша халықаралық тәжірибеге қысқаша талдау берілген.

   Қазіргі уақыт – жазудың уақыты. Өйткені ауызша сөйлесу коммуниканттардың тікелей қарым-қатынас жасауына қолайлы болғанмен, алыстан хабар алысу тек жазудың көмегіне сүйенеді. Жазу жүйесі де адамзат ақыл-ойымен бірге дами келе буындық, алфавиттік принциппен түзілетін болды.

   Мақалада қазақ тілінің латын графикасына көшуінің негізгі мәселелері қарастырылады. Латын графикасы тек әріптерді ауыстыру арқылы ғана емес, сонымен қатар шамадан тыс таңбалар мен әріптерді туралау арқылы тілдік дәлдікті қамтамасыз етеді.

   Мақалада қазіргі қазақ әліпбиін латын әліпбиіне көшіру мәселелері қарастырылады. Жаңа қазақ-латын әліпбиіне көшудің лингвистикалық және экстралингвистикалық себептері қарастырылған. Қазақстандық ғалымдар мен азаматтар ұсынған әліпби жобалары туралы мәселе (азаматтар да осы мәселені талқылауға белсенді қатысатындықтан) 1993 жылдан бері талқыланып келеді және нақты Қазақ фонемаларына қатысты әріптерді таңдау проблемасына ерекше назар аударылды. Ұсынылған әліпби жобаларын талдағаннан кейін мақала авторлары Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының ғалымдары ұсынған құрылымды таңдайды. Орыс тілінің жазуы негізінде қазақ әліпбиінен алып тастауға ұсынылған әріптерді көрсете отырып, зерттеушілер ф, в, һ жаңа әліпбилік графемаларын енгізуді ұсынады. Мақалада қазақ тілінің ерекше фонемаларына жататын алфавиттің қабылдануы көрсетілген.

   Мақалада қазақ жазуын латын әліпбиіне көшіруге байланысты кейбір әріптердің емлесі талданады. Орфоэпиялық ережелер қазақ тілінің фонетикалық-морфологиялық құрылымдарын ескере отырып ұсынылады. Жаңа латын графикасына негізделген мәтіндер мен орфоэпиялық мәтіндер ұсынылған. Және сол мәтіндердің дыбыстық базасына талдау жасалынған. Қазақ тілінің дыбыстық жүйесінде латын әліпбиіне өтудегі бірқатар мәселелер анықталған.

   Жарнамалық мәтіндер мен ұрандардағы, жеке тұлғаның күнделікті санасындағы, маркетинг, жарнама және брендинг туралы арнайы әдебиеттердегі бренд атауы туралы түсінік осы күнге дейін лингвистикалық бірлік тұрғысынан жеткілікті түрде зерттелген жоқ. Бренд атауын лингвистикалық талдау жарнама бизнесі үшін де, тілдік тұлға үшін де аса маңызды. Қазіргі ақпарат пен жаңа технологиялардың дамыған заманында бренд атаулардың лингвистикалық, семантикалық қыры күннен-күнге дамып келеді. Бұл мақала бренд атауларының әлеуметтік-лингвистикалық сипаттамаларына, сондай-ақ брендинг атаулары проблемаларына арналған. Өйткені брендтің семантикасы адамның санасында қалыптасып, брендті лингвистикалық қабылдау мен оның семантикалық функционалдығы арасындағы эмоционалды байланысты қамтамасыз етеді.

   Латын қарпіне көшуде әліпби таңдау бірінші кезектегі жұмыс болса, әліпбидің бір нұсқасы таңдалғаннан кейін атқарылатын жұмыстар одан да күрделірек деуге болады. Мемлекеттік тілімізді латын қарпіне көшіру, ең алдымен, бүгінгі дамыған, жаһанданған, кемелденген кезеңде заман ағымынан қалмай, әлемдік кеңістікке шығудың бір жолы ретінде қажеттілік тудырып отыр. Осы шара тұсында «Рухани жаңғыру» идеясына сәйкес ұлттық құндылықтарымызды қайта жаңғырту қажеттілігін де тудырып отыр.

   Мақаланың негізгі мазмұны латын әліпбиіне көшу кезіндегі буын мәселесі болып табылады. Қазақ тілінің жаңа әліпбиін таңдауға бүкіл халық қатысты, ал орфография проблемасын одан әрі іске асыруда тіл мамандарының атқаратын қызметі зор.

   Қазақ тілінде кирилл қарпінің енуімен бірге сөздік құрамға етене еніп, емле ережелерін бағындырып алған тіліміздің табиғи дыбысталуы мен заңдылығына қайшы келетін тілдік құбылыстар баршылық. Орыс тілінен енген «ю», «я» дыбыстарынан тіпті де айырылғымыз жоқ, оларды қазақ тіліндегі естілімі бойынша йұу/йүу, йа деп жазсақ, үйреншікті көзшалымға жат сияқты көрініп, қабылдай алмай жатқанымыз да шындық. Кирилде «қате» көрінген мұндай жаңартпалар, латын қарпімен берілгенде көзге ұрмайды, халықтың көзшалымдық қабылдауына жеңілдік туғызады. Осы орайда қазақ жазуына ұлттық дыбыс жүйесі мен айтылым нақышына сәйкес тиімді реформа жасау кезек күттірмейтін өзекті мәселе. Мақалада қазақ тіліндегі я, ю фонемалары бар сөздерді латын графикасына автоматты түрде аудару ережелері қарастырылады.

   Бүгінгі таңда когнитивтік бағыттағы зерттеулерде тілдегі білімнің көрінісін сипаттауға бағытталған ізденістер жанданып келеді. Жалпы тіл біліміндегі жаңа бағыттар ретінде сипатталғанмен, қазақ тіл білімінде бұл бағыттағы зерттеулер А. Байтұрсынұлы еңбектерінен бастау алады. Ғалым зерттеулерінде тіл мен сана, тілдік сана, тіл мен таным, ұғым, концептуалдау және категориялау, сөздің лексикалық және грамматикалық мағыналары, грамматикалық мағынаның сипаты т.с.с. мәселелер жан-жақты сөз болған. Ақиқат болмысты танып-түсіну нәтижесінде жинақталған ақпарат тілде көрініс табады. Бұл мақалада А.Байтұрсынұлының шығармалары когнитивті лингвистикамен сабақтастықта қарастырылды.

   Мақалада латын графикасы негізіндегі қазақ әліпбиін енгізудің кейбір техникалық аспектілері қарастырылады. Әліпбиде базалық латынның 26 таңбасын ғана пайдаланудың өзектілігі талданады. Техникалық тұрғыдан кеңейтілген латын таңбаларын пайдаланудың мүмкіндіктері қарастырылады. Unicode – таңбаларды кодтаудың халықаралық стандартына шолу жасалады. Unicode-тың нұсқалары, басылымдары, қамтитын тілдері мен жазу жүйелері және жалпы таңбалар жиынтығы сипатталады.

   Халық мәдениеті – әлемдегі ең тұрақты құбылыстардың бірі. Менталитет теориясына байланысты жүргізілген зерттеулерге сүйенсек, стереотиптер өте тез – 15-20 жылдың ішінде қалыптасады. Мақалада тіл диахрониясындағы менталитеттің өзгерістері мақал-мәтелдермен, сондай-ақ апта күндері атауларына байланысты мысал-дармен көрсетілген. Көрнекілік үшін материалдар орыс, ағылшын және неміс тілдерінен алынды. Сондай-ақ стереотиптер адам санасына ана тілі мен ділі арқылы терең еніп, тіл жұмсаушы тарапынан қолданыста мүлдем байқалмайтындығы баса айтылған.

   А. Қ. Жұбанов қазақ тілі мәтіндерінің ұлттық корпусын құру мәселесімен айналысып келеді. Бұл тақырып аясында ғалым көптеген мақалалар жазып, сонымен қатар Қазақстан мен шетелдерде өткен көптеген ғылыми конференцияларда сөз сөйледі. Ол өз білімін аспиранттар мен магистранттарға сәтті жеткізеді. Бұл мақалада профессор А. Қ. Жұбановтың зерттеулеріне талдау жасалды. Қазақ тіл білімінің профессоры А.Қ. Жұбанов өзінің әкесі, қазақтың аса ірі ғалымы, қазақ филологиясының тұңғыш профессоры Құдайберген Қуанұлы Жұбановтың еңбегін лайықты түрде жалғастырып келеді.

   Сөйлемдер – басты синтаксистік тұлға және коммуникативтік грамма-
тикалық дербестігі бар тұлға. Ол пікірді жариялау үшін пайда болған. Пікір екі мүшелі: ол субъект пен предикаттан құралады. Пікірдің құрамындағы предикат мүше субъектіге тән сапаны, қимылды, әрекетті предикативті қатынас арқылы байланыстырады. Бұл мақалада екі бөліктен тұратын сөйлемнің құрылысы және оның синтаксистік жүйедегі орны қарастырылады.

   Таңба – мифологияның құрамдас бір бөлігі болып табылатын өте ежелгі құбылыс. Бұл мақалада ұлттық мәдениетке байланысты заманауи рәміздердің мәселелері талқыланды. Ғалымдардың әртүрлі зерттеулеріне шолу мифология мен символдар арасындағы байланыстарды, басқаша айтқанда, әлемді символдық тұрғыдан қабылдауды анықтауға мүмкіндік береді. Таңбаның табиғаты тұрақты, ал таңбалар ядросының идеясы ұрпақтан ұрпаққа беріледі. Мифологиялық кейіпкерлердің көпшілігі рәміздер ретінде сипатталады және қазіргі уақытта олар халықтың менталитеті мен сезіміне ұлттық код ретінде әсер етуі мүмкін.