ҚЫТАЙ ТІЛІНДЕГІ ОНОМАСТИКАЛЫҚ АТАУЛАРДЫ ЛАТЫН ГРАФИКАЛЫ ҚАЗАҚ ӘЛІПБИІНДЕ ТРАНСЛИТЕРАЦИЯЛАУ ЖОЛДАРЫ

Ономастикалық атауларды бір тілден екінші бір тілге аудару немесе дыбысталуы бойынша игеріп дұрыс жазу – тіл білімі, аударма жасау барысындағы ɵзекті мәселелерінің бірі. Себебі, ономастикалық атаулар жәй ғана тілдік бірлік, құбыстар емес, онда мемлекетаралық, ұлтаралық қарым-қатынастың дамуында ɵте маңызды рɵл атқаратын экстролингвистикалық факторлар (идеологиялық, тарихи, мәдени, географиялық, дҥниетанымдық, әлеуметтік, тілдік қатынас) сақталған. Қазақ тілі мен қытай тілі генетикалық жағынан бірі қытай-тибет тіл тобына, енді бірі алтай тіл тобына тән болса, құрлымы жағынан қытай тілі тҥбір тілге, ал қазақ тілі жалғамалы тілге жатады. Оның ҥстіне екі тілдің жазуларында да елеулі айырмашық бар: бірі мағыналық-буындық жазуды қолданса, енді бірі дыбыстық жазуды қолданады. Орыс тілінің дыбысталу заңдылығы негізінде жасалған қазіргі қолданыстағы «Палладий транскирипциясы» қазақ тілінің дыбысталу заңдылығына сәйкес келмейді. Зерттеу жұмысында қытай тіліндегі ономастикалық атауларды латын графикалы жаңа қазақ жазуымен транслитерация жасаудың жолдары мен емле-ережелері кɵсетіледі.

1. https://cidian.ru/palladius

2. 现代汉语. 黄伯荣，廖序东著，高等教育出版社，2017年。

3. 中国大百科全书. 语言文字，中国大百科全书出版社1988年157-158页。

4. Емле туралы білім. Шынжаң халық баспасы, Үрімжі, 1989ж. 93-100 бб

5. https://baike.baidu.com/ 汉语拼音方案

6. http://xh.5156edu.com/page/z4722m7356j18994.html

7. Еміле туралы білім. Шынжаң халық баспасы, Үрімжі, 1989ж. 101-106 бб