ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ӨҢІРІ ТОПОНИМИЯЛЫҚ КЕҢІСТІГІНДЕГІ ҰЛТТЫҚ НЕГІЗ (Катонқарағай ауданында болған ономастикалық экспедиция материалдары негізінде)

Жалпы Шығыс Қазақстан өңірі топонимдері мүлдем зерттелмеді деп айтуға болмас, дегенмен жүйелі түрде зерттеу тақырыбына айналған емес. Сондықтан алдағы уақыттарда ресми орындар бола ма, жоғары оқу орны бола ма арнайы осы мәселені ғылыми жоба ретінде ала отырып, экспедициялық жұмыстар жүргізіліп, жинақталған материалдарды ғылыми тұрғыдан талдай отырып, тарихпен байланыстыра зерттеу арқылы «Шығыс Қазақстан өңірінің жер-су атаулары» тақырыбында этнолингвистикалық сөздік шығару ұжымдық түрде орындалар жұмыстың бірі. Ономастикалық атаулар қалыпты сөздер тәрізді белгілі ұғым, дербес лексикалық мағына білдірмегенмен, оның берер мағлұматы мол.
Қазақ тілінің бай ономастикалық қорының топожүйесінде қазақ этно-сына қатысты орасан мол этнотанымдық ақпарат жинақталған. Өңірлік топонимдер этнотанымдық, лингвотарихи, этномәдени тұрғыдан сол аймаққа қатысты ғана емес, сонымен қатар жалпы қазақ топожүйесіне қатысты да мол материал көзі. Бұл топтағы атаулар аталған өңірдегі жергілікті тұрғындардың өмір тіршілігінен, тарихи-әлеуметтік, тарихи-лингвистикалық тұрғыда мол деректер береді.

1. Әбдірахманов С.Ә. Искаженные эндонимные называния географических объектов Восточного Казахстана. «Өңірлердегі ономастика мәселелері: көше атаулары жазылған тақтайшаларды безендіру». Республикалық дөңгелек үстел материалдарының жинағы. – Астана, 2012. –84 б.

2. Сейітова Ш.Б., Әскерханова А.Қ. «Шығыс Қазақстан ономастикалық кеңістігіндегі ұлттық негіз. (Катонқарағай ауданында болған ономастикалық экспедиция материалдары бойынша). – Семей:Тенгри. 2013ж. – 76 б.

3. Алдан Смайыл. Жер-су атаулары: тарихы мен тағдыры // Егемен Қазақстан. 2013 жыл, 6 желтоқсан.

4. Федорова Р. С. Основы исторического краеведения и музееведения. Часть третья. Выпуск второй: Краеведение советского и современного Казахстана с некоторыми допалнительными материалами по истории Восточного Казахстана (от древности включая современность).– Учебное пособие – Усть-Каменогорск, 2009. – 400 б.

5. Хабарлаушы: Кісекен Амантай Яваданұлы 69 жас, Нұқсара Амажан 70 жас, Шыңғыстай ауылы.

6. Кітапбаев Б. Айта-айта Алтайды, Бошай ата да қартайды (толықтырылып, екінші басылым). – Өскемен: Рекламный Дайджест, 2013. – 500 б.

7. Хабарлаушы: Ақтай ата 71 жас, Жаңаүлгі ауылы

8. Мурзаев Э.М. Основные направления топонимистических исследований. – А., 1999.