ҚЫТАЙ ТІЛІНЕН ҚАЗАҚ ТІЛІНЕ ІЛЕСПЕ АУДАРМА ЖАСАУДА КҮРДЕЛІ СӨЙЛЕМДЕР МЕН СӨЗ ТІРКЕСТЕРІНЕ АУДАРМА СТРАТЕГИЯЛАРЫН ИКЕМДІ ҚОЛДАНУ

Мақалада ілеспе аударма амал-тәсілдерінің ішіндегі ақпаратты сығымдау, болжау әдісі және күрделі сөйлемді кіші бөліктерге бөлу секілді стратегиялық әдістерді икемді әрі тура қолдана білу, нақтырақ айтқанда, қытай тілінен қазақ тіліне ілеспе аударма жасау барысында кездесетін құрылымы және мағынасы жағынан күрделі сөз тіркестері мен сөйлемдерге осы әдістерді икемді қолдана білудің маңыздылығы сөз болып, қолданудың ерекшеліктеріне талдау жасалады. Сонымен бірге қытай тілінен қазақ тіліне ілеспе аударма жасауда қолданылған технологияларға нақты мысалдар мен оларға қатысты сараптамалық түсініктеме жасалады. Ілеспе аудармада аударма қызметкерлері бірнеше аударма стратегияларын бір уақытта қолдана алады, сол арқылы аударылған мәтіннің үйлесімді болуын қамтамасыз ете алады. Қытай тілі мен қазақ тілінің ішінара грамматикалық ерекшеліктері мен ұқсас еместері де мақала мазмұнында қамтылған. Бұл да ілеспе аударма стратегияларының дұрыс қолданысы мен аударма сапасын жоғарылатуға әсер етеді.

Қытай тілі мен қазақ тілі синтаксистік құрылымы және лексикалық өлшемдері жағынан айқын ұқсас емес болғандықтан, аудармашы ілеспе аударма жасау барысында үнемі сөйлем құрылымдарын қайта реттеу, әуелгі мәтіндегі формадан ауыстыру, басты мағынадан ауытқымау секілді көптеген жұмыстар атқарады.

1. Ширяев А.Ф. Синхронный перевод: Деятельность синхронного переводчика и методика преподавания синхронного перевода. М., 1979. С. 97-98.

2. Аударматану – ғылыми-практикалық көмекші құрал. Алматы, 2008. 70-81 бб.

3. Гурин И.В. Проблема речевой компрессии в синхронном переводе, подходы и методы исследования. М., 2008. – 78 с.

4. Уорф Б. Отношение норм поведения и мышления к языку. М., 1960. 44-с.

5. 政治演讲中口译的省略现象探究 , 韩笑 ，黑龙江大学，2013 年

6. 论压缩策略在汉英同传中的应用效果,

7. 杨倩《海南广播电视大学学报》2014 年第 03 期

8. 英语同声传译教程, 高等教育出版社; 第 1 版 (2008 年 9 月 1 日)

9. 试论同声传译中的省略，《长沙师范专科学校学报》，2009 年 06

10. 习近平在联合国教科文组织总部的演讲全文，2014 年 3 月 27 号，巴