Preview

Көне түркі жазба ескерткіштерінің жанры және құлмат өмірәлиев зерттеулері

https://doi.org/10.55491/2411-6076-2021-2-105-113

Толық мәтін:

Аннотация

Мақалада көне түркі жазба ескерткіштерінің жанрлық сипаты, ерекшеліктері қарастырылады. Көне түркі әдеби ескерткіштерінің жанрын  айқындау – тек олардың көркемдік қуатын, поэтикалық құнарын саралау ғана емес, аталмыш туындылардың тарихи, стратегиялық маңызын, негізгі идеялық мұратын, миссиясын бағалау болып табылады. Аталмыш мәселе бойынша соңғы бір ғасырдан астам уақытта көптеген тарихшылар мен әдебиеттанушылар,  тілші-ғалымдар ғылыми пікірлер білдірген. Еңбекте жазба ескерткіштерді поэзиялық және прозалық туынды деп таныған ғалымдардың негізгі ғылыми дәлелдері және мәтін негізіндегі талдаулары беріліп, салыстырылады. Сонымен қатар көне түркі әдеби жәдігерлерін зерттеуші Құлмат Өмірәлиевтің аталмыш мәселеге байланысты зерттеу еңбектерінің ерекшеліктері, негізгі тұжырымдары мен қорытындылары сараланып, ғылыми маңыздылығы көрсетіледі.

Авторлар туралы

С. Б. Жұмағұл
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Қазақстан

Филология ғылымдарының докторы, профессор, Қазақ әдебиеті кафедрасы, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті.

Нұр-Сұлтан.



Н. М. Қайралапов
Ләнде Бөкенов атындағы жалпы орта мектебінің
Қазақстан

Ләнде Бөкенов атындағы жалпы орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі.

Түркістан облысы, Созақ ауданы, Түркістан.

 



Әдебиет тізімі

1. Кляшторный С. История Центральной Азии и памятники рунического письма. – Санк-Петербург: Бионт, 2003. – 560 с.

2. Әуезов М. Уақыт және әдебиет. – Алматы: Қазмемкөркемәдеббас, 1962. – 428 б.

3. Марғұлан Ә. Қазақстан халықтары мен тайпаларының VI–XII ғасырлардағы мәдениеті /Қазақ ССР тарихы. – Алматы: Қазақ мемлекет баспасы, 1957. – 1-т., 639 б.

4. Жолдасбеков М. Тастар сөйлейді. – Астана: Фолиант, 2002. – 194 б.

5. Стеблева И. Поэзия тюрков VI – VIII веков. – Москва: Наука, 1965. – 142 с.

6. Щербак А. Соотношение аллитерации и рифмы в тюркском стихосложении // Народы Азии и Африки. – 1961. № 2. – 5 б.

7. Гумилев Л. Көне түріктер. – Алматы: Білім, 1994. – 480 б.

8. Мағауин М. – Ғасырлар бедері. Көптомдық. т. 8. – Алматы: Қағанат, 2002. – 490 б.

9. Өмірәлиев Қ. VIII –ХII ғасырлардағы көне түркі әдеби ескерткіштері. – Алматы: Мектеп, 1985. – 127 б.

10. Ата тарих айғақтары. Естеліктер, мақалалар. – Алматы: Ғылым, 2001. – 340 б.

11. Дүйсенов М. Сынтастардағы жазулар // Қазақ әдебиеті. – 1981 –30 январь. –280 б.


Рецензия

Дәйектеу үшін:


Жұмағұл С.Б., Қайралапов Н.М. Көне түркі жазба ескерткіштерінің жанры және құлмат өмірәлиев зерттеулері. TILTANYM. 2021;(2):105-113. https://doi.org/10.55491/2411-6076-2021-2-105-113

For citation:


Zhumagul S.B., Kairalapov N.M. Ancient Turkic written monument genre and Kulmat Omiraliev’s research. Tiltanym. 2021;(2):105-113. (In Kazakh) https://doi.org/10.55491/2411-6076-2021-2-105-113

Қараулар: 272


ISSN 2411-6076 (Print)
ISSN 2709-135X (Online)