Ирландия мифологиясындағы әйел бейнесінің дуальді сипаты: әйел мифологемаларының корпустық талдауы

Зерттеу жұмысы Ирландия мифологиясындағы әйел бейнелерінің екі жақтылығын эмпирикалық талдауға бағытталған. Зерттеу нысаны ретінде әйелдерге қатысты мифологемаларды позитивті және негативті архетиптерге жіктеу арқылы тарихи маңыздылық, лингвистикалық эволюция және қазіргі заманғы мәдени дискурстардағы өзектілік секілді аспектілерге баса назар аударылады. Google Ngram Viewer және Sketch Engine аналитикалық құралдары пайдаланылып, негативті атрибутталған Banshee, Witch, Cailleach Beara және Morrigan сияқты кейіпкерлердің жиілік және семантикалық өзгерістері позитивті прототиптерімен (Aine, The Sidhe, Étaín және Airmid) қатар сандық көрсеткіштер арқылы бақыланады. Алынған нәтижелер кейбір мифологемалардың феминистік және нео-паганистік контекстерде мелиорация және қайта интерпретациялауға ұшырағанын көрсетеді, ал кейбіреулері мәдени тұрғыдан маргиналданған немесе тар аядағы әсер ету саласына ығыстырылып қалады. Осылайша, мифологиялық архетиптердің дамып келе жатқан мәдени дискурстарға бейімделуі және әлеуметтік құндылықтар трансформациясын бейнелеуі арқылы тіл, мифология және гендерлік сәйкестік арасындағы динамикалық қарым-қатынас айқындалады.  

1. Abdallah, M.A. (2013) A method and system for implementing recovery from speculative forwarding miss-predictions / errors resulting from load store reordering and optimization. (in English)

2. Almeida, F.J., Obeng, P. (2020) Siddi marriage: Re-signifying contract, transactions, and identities. South Asian History and Culture. https://doi.org/10.1080/19472498.2020.1831722 (in English)

3. Angela, R.I. (2017) A “New Irish Woman” emerges: Subverting femininity in Maeve Kelly’s A Life of Her Own. Journal of Irish Studies. P. 104-114 (in English)

4. Beck, N. (2009) Goddesses in Celtic religion: Cult and mythology – A comparative study of ancient Ireland, Britain, and Gaul. (in English)

5. Besse, M. (2011) Familie, Genealogie und Ursprungsmythen in der älteren deutschen Literatur. (in English)

6. Butler, J. (2008) Symbolic and social roles of women in death rituals in traditional Irish society. Women, Pain and Death: Rituals and Everyday Life on the Margins of Europe and Beyond. P. 108-121. (in English)

7. Cooke, M. (2016) Gender in mythology: The role of mythological women in cultural traditions. Oxford University Press. (in English)

8. Davey, M.E. (2010) “She had to start thinking like a man”: Women writing bodies in contemporary Northern Irish fiction. Journal of Irish Studies. https://doi.org/10.24162/EI2010-2261 (in English)

9. Ellis, P. (1994) The Chronicles of the Celts: New tellings of their myths and legends. (in English)

10. Elsley, S.J. (2012) Images of the witch in nineteenth-century culture. (in English)

11. Fairclough, N. (1992) Discourse and social change. Polity Press. (in English)

12. Kadeřávková, T. (2022) Depictions of female sovereignty in Irish mythology. Filozoficko-přírodovědecká fakulta. (in English)

13. Karaseva, A.A. (2023) Linguistic and cultural features of nominating negative female images in epics.Filologiâ i Kulʹtura. (in English)

14. Kelly, E.P. (2022) Áine. Journal of Irish Mythology, 18(3). P. 42-59. (in English)

15. Kenna, R., Thompson, C., Carmody, I., Dwyer, B., Curley, D., McCarthy, M., Bowes, N., MacCarron, P., Platini, T., Yose, J. (2023) The extraordinary story of Sinann – the inspirational figure who gave her name to Ireland’s longest river – and how she arose as one of Ireland’s resilient female icons. https://doi.org/10.48550/arxiv.2308.02544 (in English)

16. Kodumal, J., Aiken, A. (2005) Banshee: A scalable constraint-based analysis toolkit. (in English)

17. Kravets, O., Maclaran, P., Stevens, L. (2020) Reclaiming the crone: Reimagining old age and feminine power. Advances in Consumer Research, 48. P. 1106-1111. (in English)

18. Lai, M. (2011) Mythological representations of women in Celtic narratives. University of Edinburgh Press. (in English)

19. Lévi-Strauss, C. (1994) Myth and meaning. Routledge. (in English)

20. Loomis, R.S. (1945) Morgain La Fee and the Celtic goddesses. Speculum, 20(2). P. 183-203. (in English)

21. Lotman, Y. (1970) The structure of the artistic text. University of Michigan Press. (in English)

22. Lysaght, P. (1996) The Banshee: The Irish supernatural death-messenger. (in English)

23. Magoulick, M.J. (2022) The goddess myth in contemporary literature and popular culture: A feminist critique. University Press of Mississippi. (in English)

24. Malone, L. (2024) Old faces, new perspectives: A critical examination of the mother and crone in Cartoon Saloon’s Irish folklore trilogy. Quarterly Review of Film and Video. P. 1-17. (in English) McDonald, R. (2005) Irish literature: Tradition and modernity. (in English)

25. Müller, K. (2023) Corpus linguistics and mythology: A computational approach to cultural narratives. Cambridge University Press. (in English)

26. Nuttall, D. (1998) Witch and priest juxtaposed: Two figures from Irish tradition. Folklore: Electronic Journal of Folklore, (9). P. 34-40. (in English)

27. O’Donoghue, M.V. (2016) Fios na mban: The role of women in death and burial customs in post-famine Ireland. (in English)

28. O’Donohue, J. (1997) Anam Cara: A book of Celtic wisdom. (in English)

29. Ocampo-Gooding, S.I. (2012) The Sheela-na-gig: An inspirational figure for contemporary Irish art. (in English)

30. Radulescu, A. (2014) Archetypal feminine figures in fairy tales: A study in archetypal psychology. Journal of Research in Gender Studies. (in English)

31. Rubert, M. (2012) Linguistic and cultural transmission in Irish mythology. Dublin University Press. (in English)

32. Sarabi, Z., Killian, E., Blanco, E., Palmer, A. (2019) A corpus of negations and their underlying positive interpretations. Joint Conference on Lexical and Number Processing. (in English)

33. Selivanova, O., Rubert, M., Müller, K. (2023) Linguistic patterns in mythological storytelling: A cognitive-semiotic approach. Cambridge University Press. (in English)

34. Shufelt, C.A. (2007) Something wicked this way comes: Constructing the witch in contemporary American popular culture. (in English)

35. Šefčíková, B.K. (2021) Ireland as a woman: Female depictions of Ireland in nationalist literature. (in English)

36. White, H. (2024) Reimagining the witch: Contemporary narratives of feminine power and resistance. Oxford University Press. (in English)

37. Woodfield, J. (2011) Morrigan: Goddess of war, fate, and sovereignty in Irish mythology. (in English)

38. Xianglin, L. (2010) Mythological gender constructs in early European and Asian folklore. Oxford University Press. (in English)