ЖАРНАМА ЖӘНЕ ҰЛТТЫҚ МЕНТАЛИТЕТ: СТРАТЕГИЯЛАР МЕН ТАКТИКАЛАРДЫҢ ҚОЛДАНЫСЫ
https://doi.org/10.55491/2411-6076-2024-2-77-88
Аннотация
Мақалада жарнама мәтінінің тілі жарнамаланатын нысанның өзге бәсекелес нысандардан ерекшелеп көрсету жолдарын қарастыратын және оны мақсатты аудиторияға барынша тартымды, символдық, брендтік қасиеттеріне назар аударту арқылы әсер ету стратегиялары мен тактикаларын тиімді таңдау аспектісінде талданды. Стратегиялар мен тактикаларды таңдау жарнама мәтінін құрудың алғышарты, себебі дәл осы кезеңде жарнама нысанының басты қасиеттерін анықтау, оның негізгі сапасын белгілеу, мақсатын түсіну және оны өзге бәсекелес нысандарға қарсы қою процессі жүреді. Қазіргі заманауи жарнамаларда қолданылатын стратегиялар мен тактикалардың түрлері сан алуан. Мақалада олардың негізгілері және жиі қолданылатын түрлері көрсетіліп талданды. Атап айтқанда, позициялау және оңтайландыру стратегиясының, тұтынушының назарын қарату стратегиясының, қайта назар аударту тактикасының, мақсатты ауыстыру тактикасының, трансформация тактикасының, уәждерді ойнату тактикасының қолданыс ерекшелігі көрсетілді. Қарастырылған стратегиялар мен тактикалардың кейбіреулері салыстырмалы түрде жақында, ал кейбіреулері жарты ғасыр бұрын пайда болды, дегенмен де олардың ешқайсысын ескірген деп атауға болмайды. Қазіргі нарықта қайсысы қолайлы, соны пайдалану қажет.
Мақалада сонымен қатар жарнама дискурсында, дәлірек айтқанда автокөліктер мен бизнес-класс пәтерлерінің жарнамасында ұлттық менталитеттің тілдік көрінісінің, сол арқылы қазақтардың ұлттық құндылықтарының берілу ерекшеліктері де қарастырылды. Осылайша қазіргі қоғам құндылықтарының иерархиясын белгілейтін қазақстандық жарнама хабарламаларының аксиологиялық өлшемі қызығушылық тудырды.
Тірек сөздер
Авторлар туралы
А. Б. ПиязбаеваҚазақстан
Автор-корреспондент, докторант.
Алматы қ.
Л. Уракова-Йанч
Түркия
Философия докторы (PhD), доцент.
Анталия қ.
Әдебиет тізімі
1. Борисова И.Н. (1999) Категория цели и аспекты текстового анализа // Жанры речи: Сб. науч. ст. Саратов, 1999. – 88 с.
2. Быкова О.Н. (1998) К вопросу о языковой манипуляции в СМИ // Теоретические и прикладные аспекты речевого общения. – Вып. 6. – Красноярск; Ачинск, 1998. – С. 56-66
3. Верещагин Е.М., Костомаров В.Г. (1999) В поисках новых путей развития лингвострановедения: концепция речеповеденческих тактик. – Москва: гос. Ин-т рус. яз. им. А. С. Пушкина, 1999. – С. 80-82.
4. Cook G. (1992) The Discourse of Advertising / G. Cook. – London: Routledge, 1992.
5. Иссерс О.С. (2008) Коммуникативные стратегии и тактики русской речи / О.С. Иссерс. – Москва: ЛКИ, 2008. – 284 c.
6. Кифер Ф. (1978) О прессупозициях // Новое в зарубежной лингвистике. Лингвистика текста. – Москва,1978. – Вып.8. – С. 337-369.
7. Койт М.Э., Ыйм X. Я. (1988) Понятие коммуникативной стратегии в модели общения // Уч. зап. Тарт. ун-та. Вып. 793. Психологические проблемы познания действительности. Тарту, 1988. – С. 33-36.
8. Кочетова Л.А. (2013) Динамика оценочной стратегии рекламного дискурса // Вестник Волгоградского государственного университета. Серия 2. Языкознание. – № 1. – 2013. – С.103-109.
9. Курганова Е.Б. (2004) Игровой аспект в современном рекламном тексте: учеб. пособие / Е.Б. Курганова. – Воронеж, 2004.
10. Қазақ этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі / Энциклопедия. – Алматы, 2017. – 5 Т. П-Я. – 128-129-бб.
11. Мажит Б. (2017) Қазақ тіліндегі «отбасы» концептісі және концептілік өрісі // ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы. – №3 (167). – 2017. – 114-121-бб.
12. Маслова В.Л. (2001) Лингвокультурология / В.Л. Маслова. – Москва: Издательский центр «Академия», 2001.
13. Медведева Е.В. (2003) Рекламная коммуникация. – Москва: Эдиториал УРСС., 2003. – 280 с.
14. Одинцов В.В. (1982) Композиционные типы речи // Кожин А. Н. и др. Функциональные типы русской речи. Москва: Высшая школа, 1982. – 219 с.
15. Пирогова Ю.К. (2001) Стратегии коммуникативного воздействия в рекламе: опыт типологизации [Электронный ресурс] / Ю.К. Пирогова // Dialog-21. – Режим доступа: http://www.dialog-21.ru/digest/2001/articles/pirogova.
16. Почепцов Г.Г. (1999) Коммуникативные технологии двадцатого века. – Москва: Изд. Рефл-бук, 1999. – 200 с.
17. Roland Marchand. (1985) Advertising the American Dream: Making Way for Modernity, 1920–1940. University of
18. California Press, 1985. – 472 p.
19. Трошина Н.Н. (2000) Введение // Этнокультурная специфика речевой деятельности. – М., 2000. – С. 5-7. https://www.samsung.com/kz_kz/washers-and-dryers/washing-machines/ww5100a-front-loading-ecobubble-super-speed-aquaprotect-8kg-white-ww80agas26aeld/
20. https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C
21. https://toyota7su.kz/kz/buy-a-toyota/special-offers/offer/?offrId=5395
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Пиязбаева А.Б., Уракова-Йанч Л. ЖАРНАМА ЖӘНЕ ҰЛТТЫҚ МЕНТАЛИТЕТ: СТРАТЕГИЯЛАР МЕН ТАКТИКАЛАРДЫҢ ҚОЛДАНЫСЫ. TILTANYM. 2024;(2):77-88. https://doi.org/10.55491/2411-6076-2024-2-77-88
For citation:
Piyazbayeva A., Urakova-Yanch L. ADVERTISING AND THE NATIONAL MENTALITY: USING STRATEGIES AND TACTICS. Tiltanym. 2024;(2):77-88. (In Kazakh) https://doi.org/10.55491/2411-6076-2024-2-77-88